Το νησί της Σπιναλόγκας (πραγματική ονομασία Καλιδών) βρίσκεται ακριβώς έξω από την ακτή του χωριού Πλάκα, κοντά στην Ελούντα, στον Άγιο Νικόλαο , στην Κρήτη. Το όνομα Σπιναλόγκα είναι βενετσιάνικο που σημαίνει «μακρύ αγκάθι».
Σημειώθηκε το έτος 1579 όταν οι Βενετοί κατοχής δημιούργησαν ένα φρούριο στο νησί. Μερικά χρόνια αργότερα, όταν οι οθωμανικές δυνάμεις εισέβαλαν στην Κρήτη, η Σπιναλόγκα ήταν ένα από τα μέρη που δεν μπορούσαν ή δεν ήθελαν να πάρουν από τους Ενετούς. Έτσι για 50 χρόνια μετά την εισβολή, το νησί κρατήθηκε ακόμα από τους Τούρκους και έγινε κέντρο αντίστασης εναντίον τους. Όλες οι προμήθειες στο νησί προέρχονταν από τη θάλασσα, ένα από τα τελευταία φυλάκια της Ενετοκρατίας.
Σπιναλόγκα – Αποικία Λεπρών
Το 1903 η ελληνική κυβέρνηση μετέτρεψε ολόκληρο το νησί σε αποικία λεπρών. Οι Κρητικοί με λέπρα εγκατέλειψαν τις σπηλιές όπου έπρεπε να ζήσουν και ήρθαν στο νησί της Σπιναλόγκας όπου τουλάχιστον έλαβαν ιατρικές εγκαταστάσεις και προμήθειες τροφίμων και κοινωνικής ασφάλισης. Αυτό διατηρήθηκε μέχρι το 1957 όταν και πάλι το νησί έγινε ακατοίκητο.
Όταν δούλευα στην Κρήτη στα τέλη της δεκαετίας του εξήντα και στις αρχές του εβδομήντα παίρναμε τουρίστες στο νησί από τα ιταλικά κρουαζιερόπλοια που ελλιμενίζονταν στο Ηράκλειο. Χρησιμοποιήσαμε το θέμα του «απομονωμένοι σε ένα έρημο νησί» όπου στρώναμε τραπέζια με φαγητό και κάναμε μπάρμπεκιου για τους τουρίστες. Το αφεντικό μου πάντα μου έλεγε να μην αναφέρω ποτέ ότι ήταν αποικία λεπρών. Πήγε πολύ καλά μέχρι που έκανα ένα διάλειμμα για διακοπές για μια εβδομάδα όταν ήρθα στο Ρέθυμνο και έμεινα στο κρατικό ξενοδοχείο εκεί. Φυσικά, εκείνες τις μέρες επί χούντας, η αστυνομία ήξερε πού είχα πάει και μπορούσε να βρεθεί.
Ο τρόπος που λειτούργησε αυτό το ταξίδι ήταν ότι απασχολήσαμε άτομα με μεγάλα ταχύπλοα για να βγάλουν τους τουρίστες αφού είχαν αποβιβαστεί από το πούλμαν τους από το Ηράκλειο. Προσλάβαμε επίσης άτομα για να στήσουν το φαγητό και τα μπάρμπεκιου καθώς και να τα φέρουν πίσω για να μπουν στο λεωφορείο τους στο κρουαζιερόπλοιο στο Ηράκλειο.
Αυτή τη φορά που έλειπα, το αφεντικό μου είχε οργανώσει το ταξίδι. Χρησιμοποίησε τα ταχύπλοα για να τα βγάλουν έξω καθώς και το φαγητό και τα μπάρμπεκιου. Δυστυχώς μέχρι το μεσημέρι, με όλους τους φίλους που είχε στον Άγιο Νικόλαο, ήταν αρκετά μεθυσμένος και είχε ξεχάσει τα πάντα για τους τουρίστες.
Καθώς πλησίαζε το βράδυ, είχα ένα τηλεφώνημα στο ξενοδοχείο μου στο Ρέθυμνο από τον αρχηγό της αστυνομίας στον Άγιο Νικόλαο. Με ρώτησε αν ήξερα ότι υπήρχαν τουρίστες στη Σπιναλόγκα σήμερα και ήξερα ότι ήταν ακόμα εκεί και ανάβουν φωτιές στη βοτσαλωτή παραλία για να τραβήξουν την προσοχή.
Ρώτησα πού ήταν το αφεντικό μου και είπε ότι δεν είχε ιδέα. Του ζήτησα να πει στους ιδιοκτήτες των ταχύπλοων να τα κατεβάσουν από το νησί πίσω στο λεωφορείο τους στον Άγιο Νικόλαο. Είπε ότι δεν ήταν δουλειά του να το κάνει, γι' αυτό παρακάλεσα και του υποσχέθηκα μια καλή βραδιά. Συμφώνησε. Θα χρειαστούν τουλάχιστον δύο με τρεις ώρες ανάλογα με το τι συνέβη για να κατέβουν και να μπουν στο λεωφορείο. Του είπα ότι θα οδηγούσα εκεί όσο πιο γρήγορα μπορούσα.
Στη συνέχεια, τηλεφώνησα στο λιμάνι του Ηρακλείου και είπα στον γρι του κρουαζιερόπλοιου ότι μπορεί να άργησαν λίγο αλλά δεν ήταν πρόβλημα. Μετά οδήγησα σαν την κόλαση για τον Άγιο Νικόλαο. Οι εθνικοί δρόμοι δεν ήταν όπως είναι σήμερα και έφτασα εκεί σε περίπου δυόμιση ώρες. Αυτό ήταν ένα θαύμα. Πραγματικά ένα θαύμα.
Καθώς έφτασα στο λιμάνι του Αγίου Νικολάου, οι τουρίστες μόλις έφταναν από το νησί της Σπιναλόγκας. Όχι στα σούπερ ταχύπλοα αλλά στο πλοίο της ακτοφυλακής. Ο, τι να 'ναι. Τους έβαλα στο λεωφορείο και ζήτησα από τον οδηγό να επιστρέψει στο λιμάνι του Ηρακλείου όσο πιο γρήγορα μπορούσε. Αν αυτό το κρουαζιερόπλοιο έφευγε από το Ηράκλειο χωρίς αυτούς, ήμασταν σε πέναλτι. Ρώτησα τον αρχηγό της αστυνομίας γιατί χρησιμοποίησε το λιμενικό. Τι άλλο θα μπορούσα να κάνω ρώτησε. Είχαμε τον λογαριασμό περίπου μια εβδομάδα αργότερα. Στην πραγματικότητα, ήταν λιγότερο από τα ταχύπλοα.
Ακολούθησα το λεωφορείο για το Ηράκλειο και καλωσόρισα τους τουρίστες καθώς κατέβαιναν από το λεωφορείο στο λιμάνι. Η γενική συναίνεση ήταν ότι είχαν μια καταπληκτική μέρα – «την καλύτερη στιγμή της ζωής μας», είπε ένας Αμερικανός. «Ξέρετε, νομίζαμε ότι ήμασταν πραγματικά αποκλεισμένοι – απίστευτο». Έτσι, είχαμε ακόμη ένα σωρό συμβουλές από τους επικίνδυνους τουρίστες. Σίγουρα είχαμε πλεύσει κοντά στον άνεμο εκείνη την ημέρα. Υπήρχαν όμως και άλλες μέρες που ήταν χειρότερες. .
Βιβλία για τη Σπιναλόγκα:
Το νησί των καταραμένων.
του Βίκτωρα Ζορμπά. Το νησί; από τη Victoria Hislop.
Προβολές: 576